Tijd voor een ambitieuzer beleid voor duurzame ontwikkeling (25/06/2024)

Plan voor duurzame ontwikkeling verder uitvoeren

In oktober 2021 heeft de federale regering haar plan voor duurzame ontwikkeling vastgesteld. Het FPB, verantwoordelijk voor zijn evaluatie in het kader van de wet over duurzame ontwikkeling, heeft de uitvoering van de 239 maatregelen uit dat plan geanalyseerd. Begin 2024, zowat halfweg de looptijd van het plan, is 50% van de maatregelen in uitvoering, 22% in voorbereiding, 2% in monitoring en 25% zonder gevolg gebleven en 1% zonder informatie. Begin 2023, toen de stand van zaken voor het eerst werd opgemaakt, was 34% in uitvoering, 28% in voorbereiding, 29% zonder gevolg en 9% zonder informatie. Er is dus vooruitgang geboekt. Het plan moet de twee komende jaren verder uitgevoerd worden.

Een meer gedetailleerde doorlichting volgens soort maatregel toont dat zowel maatregelen die regulerende en economische instrumenten inzetten als maatregelen met een direct effect op de samenleving meer worden uitgevoerd. Dat pleit ervoor in toekomstige plannen meer van die maatregelen op te nemen. Ook verantwoordelijken en een tijdschema vermelden, bevordert de uitvoering van maatregelen.

Het rapport presenteert ook acht casestudies die samen 46 maatregelen behandelen. Die studies gaan onder meer over de federale overheid als te verduurzamen organisatie en over de transformatie van voedselsystemen. In de acht casestudies is ook de samenwerking tussen overheidsdiensten een aandachtspunt.

Ambitieuzer duurzame-ontwikkelingsbeleid vereist

Om de vooruitgang van ons land naar de 17 SDG’s te evalueren, onderzocht het FPB 51 indicatoren in een eerdere studie van februari 2024. Daaruit blijkt dat België bij voortzetting van de huidige trends minder dan één derde van die doelstellingen zal bereiken tegen 2030.

Het Federaal plan duurzame ontwikkeling van 2021 geeft wel een aantal aanzetten waarmee het de SDG’s helpt realiseren, maar dat is niet voldoende. Daarom zou de volgende federale regering een ambitieuzer plan voor duurzame ontwikkeling moeten aannemen, met concrete doelstellingen voor België. Volgens de wet over duurzame ontwikkeling moet dit plan binnen het jaar na de regeringsvorming aangenomen worden.

Buiten het federaal plan pleit de omvang van de aan te pakken uitdagingen er ook voor om de SDG's als leidraad te gebruiken in alle beleidsdomeinen. In 2021 heeft de federale regering trouwens beslist dat alle ministers in hun jaarlijkse beleidsnota’s moeten aangeven hoe ze met hun beleid aan de SDG’s bijdragen.

Patricia Delbaere, experte duurzame ontwikkeling bij het Federaal Planbureau: "Het federale niveau is op schema voor de uitvoering van het Federaal plan duurzame ontwikkeling. Maar om de SDG's te realiseren moet de volgende federale regering een ambitieuzer plan opstellen".